Vertaalproblematiek

Een zuivelproducent in de Amerikaanse staat Maine moet tientallen werknemers misschien alsnog betalen voor vier jaar overwerk. Reden: een ontbrekende Oxford comma in de wettekst. Een soortgelijke komma kostte een Brit het leven nadat zijn rechters er eentje vonden in een tekst uit 1351.

Righting English that’s gone Dutch behandelt typische taal- en stijlfouten van Nederlandse moedertaalsprekers in het Engels, met name van het soort dat optreedt als woorden of structuren klakkeloos worden omgezet. Denkt u in dit verband eens aan Latijnse woorden of vervoegingen: musea is gangbaar Nederlands, maar geen gangbaar Engels.  Of aan het gebruik van paragrafen en subparagrafen, waarvoor het Engels andere conventies hanteert.

Als een spreker of schrijver een dergelijke taalzonde begaat, wordt dit interferentie genoemd. Interferentiefouten van het Nederlands in het Engels worden al zo lang en breed onderzocht dat er een naam voor verzonnen is. Dit pseudo-Engels wordt Dunglish genoemd - een horkerige, onwelriekende samentrekking van English en Dutch met een knipoog naar dung (mest). De Nederlandse term, Nederengels, ligt gemakkelijker in de mond en is intuïtiever, vinden wij, maar hierbij moet aangetekend dat Nederengels ook gebruikt wordt om overbodig Engels in het Nederlands aan te duiden. Dunglish is in wezen het steenkolenengels van de gevorderde taalgebruiker.

Vermoedelijk het meest verkochte taalboek van de laatste jaren is het boekje I always get my sin van ex-Heinekenman Maarten H. Rijkens. Er schijnen meer dan 300.000 exemplaren van verkocht te zijn. Chapeau. Het boekje - hoe zal ik het diplomatiek formuleren - blinkt echter niet uit door zijn fijnzinnigheid of geestrijke vondsten. Het is een nogal flauwe verzameling steenkolenengels die aan de praktijk is ontleend. In zijn lange carrière heeft de heer Rijkens naar eigen zeggen voortdurend paraat gestaan met pen en bloknoot om de leukste verbasteringen te verzamelen. Het zou dan vooral gaan om het Engels van Nederlandse hoogwaardigheidsbekleders.

Enkele ‘geestige' observaties:

I fock horses
I fok paarden

We still have to suck one lid
We moeten nog een lid zoeken

You are on glad ice!
Je bent op glad ijs!

Toen ik kind was, was mijn kennis van de Engelse taal uniek. Een 8-jarige in Krimpen aan de IJssel sprak door de bank genomen geen Engels. Aangezien er verder niets opmerkelijks aan mij was, koesterde ik mijn relatie met het Engels als een vrek zijn schat. Ik had er een hele kluif aan om valsspelers te ontmaskeren - rotkinderen met een unfaire voorsprong van wie één van de ouders Engels was bijvoorbeeld, of die in Engeland waren opgegroeid. Ik hing rond in hun schaduw, met oren op steeltjes en een rammelende honger, wachtend, altijd wachtend op een iets kostbaars dat zo maar uit hun mond kon vallen...

Brooddronken van succes kon ik zijn wanneer mijn vader met een Engelstalige zakenrelatie thuiskwam of als het gezin een bezoek aan Londen aflegde. Dan regende het complimenten en streelde men mij met kooswoordjes als dear en love. Zelfs mijn doodgewone blonde polder-verschijning kreeg op den duur iets van een rarity value, en van love werd ik soms zelfs lovely...