Weblog The Language Lab

Taal is de meest verfijnde vorm van gedrag die wij kennen. Bijna alles wat wij in het dagelijks leven doen - en dat geldt niet alleen voor medewerkers van een vertaalbureau - doen wij met behulp van taal. En iedereen die niet gehinderd wordt door een ernstige handicap leert zijn moerstaal spreken. Maar het wonderbaarlijkste is wel dat het verwerven van taal plaatsvindt met behulp van een instrument dat plastisch is, nl. het brein, dat zich vormt voor en door de kennis dat het vergaart. Zo leert een kind taal alsof het klokkijken leert met een horloge dat niet stil wil staan.

Het is prachtig dat iets zo oneindig verfijnds in deze ene vorm, de gesproken taal, binnen het handbereik ligt van vrijwel ieder mens. Je hoeft maar over heel weinig intelligentie te beschikken om te leren praten. Eén trede hoger op de ladder van intelligentie en taalbeheersing en je kunt al jokken. Het belang hiervan dient niet onderschat. Want 'Everybody lies', zoals House al zegt. Leugens zijn de smeerolie van het sociale contact. En liegen doen we vooral met taal. Midas Dekkers huldigt een vergelijkbaar standpunt als hij stelt dat wanneer je iets wilt weten over de motieven van mensen, je moet beginnen met het geluid uit te zetten.

Talen verhouden zich ongemakkelijk tot getallen. Dat wist u al van de Middelbare School. Kon je zomaar een 2,9 voor je Latijn krijgen of een 5,3 voor je Frans. Als je als docent natuur- of wiskunde met de pen langs een oplossing liep, en je geeft er een 6 voor, of vooruit een 7, dan accepteert de leerling dit doorgaans. Maar naast de tafel van de taaldocent staat van oudsher een stoet gemankeerde en berekenende leerlingen die over het SO-cijfer in discussie willen. Niet een 5,3 maar een 5,7 is volgens de leerling de juiste waardering van hun SO met vijf misplaatste diakritsche tekens, twee fonetische fouten en een grammaticafout, en de juf die kan niet rekenen.

Blijkbaar ontgaat het hele volksstammen dat de bètavakken zonder morren de docent de macht geven (en terecht!) om oplossingen voor opgaven naar eigen inzien te waarderen, terwijl de taaljuf tientallen vertalingen met kwart en halve punten moet scoren.

Taal en cijfers. Het wordt nooit wat.

Ping Cleton

Koen Gubbels

Toen ik kind was, was mijn kennis van de Engelse taal uniek. Een 8-jarige in Krimpen aan de IJssel sprak door de bank genomen geen Engels. Aangezien er verder niets opmerkelijks aan mij was, koesterde ik mijn relatie met het Engels als een vrek zijn schat. Ik had er een hele kluif aan om valsspelers te ontmaskeren - rotkinderen met een unfaire voorsprong van wie één van de ouders Engels was bijvoorbeeld, of die in Engeland waren opgegroeid. Ik hing rond in hun schaduw, met oren op steeltjes en een rammelende honger, wachtend, altijd wachtend op een iets kostbaars dat zo maar uit hun mond kon vallen...

Brooddronken van succes kon ik zijn wanneer mijn vader met een Engelstalige zakenrelatie thuiskwam of als het gezin een bezoek aan Londen aflegde. Dan regende het complimenten en streelde men mij met kooswoordjes als dear en love. Zelfs mijn doodgewone blonde polder-verschijning kreeg op den duur iets van een rarity value, en van love werd ik soms zelfs lovely...

Walk the World 2008

Afgelopen zondag 1 juni werd in Rotterdam een sponsorloop gehouden voor het World Food Programme van de Verenigde Naties. Walk the World 2008 wordt georganiseerd door TNT, Unilever en DSM. Ook Vertaalbureau The Language Lab droeg zijn steentje bij in de vorm van de Engelse versie van de website.

Koen Gubbels

Marsman in het Engels
Bouwen in verband - de vertaling van Herinnering aan Holland

Denkend aan Holland, zoals bovenstaand gedicht onjuist bekend staat (Denkend aan Holland is in werkelijkheid een ander gedicht van Marsman) is een oer-Hollands gedicht dat in tijd en ruimte het volk der Lage Landen kenschetst als godsvruchtig en zich van zijn nietigheid bewust. Wat dit gedicht geslaagd maakt, is de wijze waarop vorm en inhoud elkaar versterken - ritmisch, grammaticaal en klanktechnisch. Daarin huist de geest van het gedicht. Hoe vertaal je zo'n oerhollands gedicht naar het Engels?